De archetypen van Jung

Volgens Jung zijn dromen een manier om te communiceren,- en kennis te maken met het onbewuste. Dromen zijn niet louter  pogingen om je ware gevoelens te verbergen voor je wakkere geest, maar veeleer een venster op je onbewuste. Ze dienen om verlichting te bereiken en bieden oplossingen voor problemen waarmee je in het echte leven wordt geconfronteerd.

Jung ziet het ego als het beeld dat je van jezelf hebt en hoe je jezelf aan de wereld presenteert. Het ego vormt je sociale identiteit. Onderdeel van de theorie van Jung is dat alles een tegenpool heeft: goed en slecht, mannelijk of vrouwelijk of liefde en haat. Het tegengestelde van het ego is wat Jung 'De Schaduw' noemt; dat deel van je zelf dat je ontkent, waarvan je doet alsof het er niet is, maar dat altijd om erkenning zal blijven vragen. De schaduw is niet perse onze slechte kant. Het is je ware zelf, dat ben je, en dat blijft bij je,  hoe je ook je best doet het te verstoppen. De schaduw is meer primitief, ongepolijst en een beetje eigenaardig.

Aangezien dromen een manier zijn om met het onbewuste te communiceren, geloofde Jung dat droombeelden iets onthullen over jezelf, je relaties met anderen en situaties in je wakkere leven. Dromen helpen je jouw volledig potentieel te bereiken en begeleiden je op weg naar persoonlijke groei. Jung geloofde ook dat de manifeste inhoud (dat wat je nog kunt navertellen van een droom) net zo belangrijk en onthullend is als de latente inhoud (de symbolische betekenis). Door simpelweg te bespreken wat er zich momenteel afspeelt in je leven, kan het je helpen de cryptische droombeelden te interpreteren (n.b. dit is ook de voornaamste reden waarom deze site een forum heeft).

Bepaalde droomsymbolen hebben dezelfde universele betekenis voor alle mannen en vrouwen. Jung noemde dit fenomeen het ‘collectief onbewuste’.

Jungs manier van droomuitleg legt veel vertrouwen bij de dromer zelf. Hij geloofde dat iedereen de juiste middelen in huis heeft om zijn eigen dromen te verklaren. Er is geen 'juiste' manier om dromen te verklaren. De betekenis van jouw dromen is een persoonlijk oordeel en het is aan jou hoe je ze interpreteert. De droomuitleg die het beste bij je aanvoelt is de meest veelzeggende, en belangrijker dan wat iemand anders gelooft.

Om je verder te helpen bij het onthullen van de betekenis van je dromen, merkte Jung bepaalde droomsymbolen op die dezelfde universele betekenis hebben voor alle mannen en vrouwen. Hij noemde dit fenomeen het 'collectief onbewuste'. Hoewel dromen strikt persoonlijk zijn, raken je persoonlijke ervaringen vaak universele thema's en symbolen. Deze symbolen worden geacht in elke cultuur in de geschiedenis voor te komen. Jung identificeert zeven van dergelijk symbolen als de belangrijkste archetypes.

De persona

De persona is het beeld dat je de wereld presenteert in je wakkere leven. Het is je openbare masker. In de droomwereld wordt de persona vertegenwoordigd door het zelf. Het Zelf kan al dan niet fysiek op je lijken, of zich al dan niet gedragen zoals je zou doen. De persona kan bijvoorbeeld in je droom verschijnen als een vogelverschrikker of een bedelaar. Je weet echter nog steeds dat jij deze "persoon" in jouw droom bent.

De schaduw

Het deel van jezelf dat je niet wilt dat de wereld het ziet, omdat het lelijk of onaantrekkelijk is. Het symboliseert zwakte, angst of woede. In dromen wordt dit figuur vertegenwoordigd door een stalker, moordenaar, een bullebak of achtervolger. Het kan een angstaanjagende figuur zijn of zelfs een goede vriend of familielid. Hun uiterlijk maakt je vaak boos of laat je bang. Ze dwingen je om dingen te confronteren die je niet wilt zien of horen. Je moet leren het schaduwaspect van jezelf te accepteren, want de boodschappen zijn vaak voor je eigen bestwil, ook al is het misschien niet meteen duidelijk.

Anima / Animus

Respectievelijk de vrouwelijke en mannelijke aspecten van jezelf. Iedereen bezit zowel vrouwelijke als mannelijke kwaliteiten. In dromen verschijnt de anima als een zeer vrouwelijke figuur, terwijl de animus verschijnt als een supermannelijke gedaante. Of misschien droom je als man dat je gekleed bent in dameskleding, of dat je een baard laat groeien, als je een vrouw bent. Deze droombeelden verschijnen afhankelijk van hoe goed je in staat bent om de vrouwelijke en mannelijke kwaliteiten in jezelf te integreren. Ze dienen als een herinnering dat je moet leren om je mannelijke (assertiever) kant,- of je vrouwelijke kant (meer emotioneel te zijn) te erkennen of uit te drukken.

Het goddelijke kind

Het goddelijke kind is je ware zelf in zijn puurste vorm. Het symboliseert niet alleen je onschuld, je gevoel van kwetsbaarheid en je hulpeloosheid, maar het vertegenwoordigt ook je ambities en je volledige potentieel. Je staat open voor alle mogelijkheden. In de droomwereld wordt dit figuur weergegeven door een baby of een jong kind.

De wijze oude man / vrouw

Dit archetype is de helper in je dromen. Vertegenwoordigd door een leraar, vader, arts, priester of een andere onbekende autoriteitsfiguur, ze dienen om begeleiding en woorden van wijsheid te bieden. Ze verschijnen in je droom om te sturen en je in de juiste richting te leiden.

De grote moeder

De grote moeder is de verzorger. De Grote Moeder verschijnt in je dromen als je eigen moeder, grootmoeder of andere verzorgende figuur. Ze biedt geruststelling. Als negatief archetype verschijnt ze als een heks of oude feeks, in welk geval ze kunnen worden geassocieerd met verleiding, dominantie en dood. Deze tegenstelling is gebaseerd op het geloof van sommige experts dat de echte moeder die de gever van het leven is, tegelijkertijd ook jaloers is op onze groei, weg van haar.

De bedrieger

Dit droomfiguur steekt de draak met je om te voorkomen dat je jezelf te serieus neemt. De bedrieger kan in je droom verschijnen als je te ver hebt gereden of een situatie verkeerd hebt beoordeeld. Of hij kan zichzelf in je droom opduiken als je  niet zeker bent van een beslissing of van waar je naartoe wilt in het leven. De bedrieger zorgt ervoor dat je je niet op je gemak voelt of beschaamd, soms bespot hij je of stelt je bloot aan je kwetsbaarheden. Hij kan subtiele vormen aannemen, soms zelfs van vorm veranderen.

Archetypische dromen, ook wel 'mythische dromen' of 'grote dromen' genoemd, komen meestal voor op belangrijke momenten of overgangsperioden in je leven. Ze laten je vaak met een gevoel van ontzag achter of dat je iets belangrijks over jezelf hebt geleerd. Zulke dromen hebben een kosmische kwaliteit of een element van onmogelijkheid als ze in de werkelijkheid voorkomen. Ze zijn vaak extreem levendig en blijven in je achterhoofd, lang nadat je de droom had.